عکس/ در گذر زمان؛ گنبد “سرقبر آقا” در قلب محله مولوی

با دیدن این عکس تاریخی از اواخر دوره قاجاریه، به میدان امینالسلطان و گنبد “سرقبر آقا” در تهران سفر میکنیم. این بنا که امروز در ضلع جنوبی چهارراه مولوی واقع شده، با تزئینات آینهکاری و کاشیکاریهای خاص خود، یادآور معماری دوره قاجار و بخشی جداییناپذیر از تاریخ این محله است.
عصر ایران – آرامگاه سر قبر آقا یا بقعه سرقبر آقا بنایی مربوط به دوره قاجار است و در تهران، ضلع جنوبی چهارراه مولوی انتهای خیابان شهید مصطفی خمینی (سیروس سابق) در میان باغی تقریباً بزرگ و قدیمی واقع شدهاست.
سر قبر آقا عنوان بقعه و گنبدی است که بر قبر میرزا ابوالقاسم تهرانی، معروف به میرزا ابوالقاسم امام جمعه که برای سالیان مدید در دوران قاجاریه، امام جمعه تهران بود، بنا شده بود. گرچه پیش از دفن وی نیز در این محل قبرستان کوچکی وجود داشت، اما به مرور زمان و به واسطه اعتقاد عوام به مقام و مرتبت این شخصیت، قبرستان بزرگی در مجاورت این آرامگاه شکل گرفت که به همین نام و با عنوان قبرستان سر قبر آقا معروف شد.
تاریخ ساخت بنای سر قبر آقا سال 1271قمری است و زمانی که میرزا ابوالقاسم امامجمعه تهران فوت میکند. روی کتیبه دور گنبد، قسمتی از آیه 35سوره نور بهدست استاد محمد و استاد علیاکبر کار شده است.
همچنین طرح کلی بقعه به شکل بناهای چهار ایوانی و آینهکاری، گچبری، گچکاری و رنگآمیزی زمینه بوده و طرحها سنگ حجاری شده و کاشیکاریهایش در تهران منحصربهفرد است.
گرچه این بنا، امامزاده نیست اما بهدلیل زیبایی گنبد و ماندگاری بنا طی این سالها، بخشی از هویت محله شده و بعد از خود محله مولوی، بدون شک «سرقبرآقا» از نخستین مکانهای این محله است که به ذهن میرسد./ همشهری