یادم هست اولین بار که تصمیم گرفتم برای کسب‌وکارم یک سایت راه‌اندازی کنم، بین دو راه گیر کردم: استفاده از وردپرس یا سفارش یک سایت اختصاصی. اطرافیان هرکدام نظری داشتند.
بعضی‌ها می‌گفتند «وردپرس بهترین گزینه است، سریع و ارزان»، بعضی‌ها هم تأکید می‌کردند «اگر حرفه‌ای فکر می‌کنی باید سایت اختصاصی داشته باشی».
همین دوگانگی باعث شد عمیق‌تر وارد موضوع شوم و تجربه‌ی کار با هر دو روش را به دست بیاورم. در ادامه می‌خواهم حاصل این تجربه‌ها را با شما به اشتراک بگذارم تا اگر الان در همان نقطه‌ای هستید که من بودم، راحت‌تر بتوانید تصمیم بگیرید. قبل از هر چیز باید بدانیم اصلاً وردپرس چیست و چرا اینقدر اسمش را زیاد می‌شنویم.
وردپرس چیست و چرا همه از آن حرف می‌زنند؟
وقتی برای اولین بار وردپرس را امتحان کردم، راستش را بخواهید شوکه شدم. تصورم این بود که ساخت سایت حتماً باید پیچیده، پر از کدنویسی و پرهزینه باشد. اما وردپرس نشان داد که می‌شود بدون داشتن دانش فنی عمیق هم یک سایت زیبا و کاربردی بالا آورد. هسته‌ی وردپرس رایگان است و قالب‌ها و افزونه‌هایش تقریباً برای هر نیازی پیدا می‌شوند؛ از فروشگاه اینترنتی گرفته تا سایت خبری یا وبلاگ شخصی.
اما این سادگی گاهی می‌تواند گمراه‌کننده هم باشد. چون همان‌قدر که وردپرس سریع شما را به نتیجه می‌رساند، اگر ندانید چطور مدیریت و بهینه‌سازی‌اش کنید، ممکن است بعد از مدتی با مشکلاتی مثل کندی یا باگ‌های عجیب روبه‌رو شوید.
طراحی اختصاصی
بعد از چند سال کار با وردپرس، به سراغ طراحی اختصاصی رفتم. این بار تیمی از برنامه‌نویسان برایم سایتی نوشتند که دقیقاً بر اساس نیازهای کسب‌وکارم ساخته شده بود. حسش شبیه این بود که به‌جای خرید یک کت آماده از فروشگاه، آن را خیاط برایم بدوزد. همه چیز طبق خواسته من بود، از کوچک‌ترین جزئیات ظاهر گرفته تا نحوه‌ی اتصال سایت به سیستم‌های داخلی شرکت.
اما واقعیتش این است که این مسیر پرهزینه‌تر و زمان‌برتر بود. در عوض، به من آزادی عمل بیشتری داد و می‌دانستم هر تغییر یا قابلیتی را که بخواهم، تیم فنی می‌تواند اضافه کند.
سرعت سایت؛ تجربه واقعی من
در مورد سرعت، تجربه‌ی شخصی‌ام جالب بود. سایت وردپرسی من با وجود اینکه ظاهر خوبی داشت، به خاطر افزونه‌های زیاد کمی سنگین شده بود و در ساعات پیک ترافیک کند می‌شد. البته بعد از اینکه هاست قوی‌تر گرفتم و بعضی از پلاگین‌ها را حذف کردم، وضعیت خیلی بهتر شد.
در سایت اختصاصی اما از همان ابتدا سرعت فوق‌العاده‌ای حس می‌کردم. چون همه چیز بهینه نوشته شده بود و هیچ کدی اضافه‌ای وجود نداشت. البته باید بگویم این تفاوت همیشه مطلق نیست. دیده‌ام سایت‌های وردپرسی خیلی سریع‌تر از سایت‌های اختصاصی هم کار می‌کنند، به شرط اینکه درست مدیریت شوند.
امنیت
یکی از کابوس‌های من هک شدن سایت بود. مخصوصاً وقتی برای اولین بار دیدم چند بار روی وردپرسم حمله شد و لاگین‌های مشکوک ثبت شده بود. اما با نصب افزونه‌های امنیتی، فعال کردن SSL و پشتیبان‌گیری منظم توانستم جلوی مشکلات جدی را بگیرم.
در سایت اختصاصی هم نگرانی‌ها وجود داشت، اما جنسش فرق می‌کرد. چون ساختار سایت منحصر به فرد بود، احتمال حملات رایج کمتر بود. با این حال همه چیز به مهارت تیم برنامه‌نویسی بستگی داشت. یک بار به خاطر یک باگ ساده در کدنویسی، بخشی از اطلاعات سایت دچار مشکل شد و این نشان داد که امنیت هیچ وقت صد درصد تضمین‌شده نیست.
هزینه
اولین سایتی که با وردپرس ساختم، با هزینه‌ای بسیار کم روی پا ایستاد. قالب آماده، چند پلاگین ضروری و یک هاست معمولی، همین. برای شروع واقعاً عالی بود.
اما وقتی به سراغ سایت اختصاصی رفتم، اوضاع فرق کرد. باید برای هر تغییر، توسعه یا حتی نگهداری تیمی را درگیر می‌کردم و طبیعتاً هزینه‌ها بالاتر رفت. راستش را بخواهید، اوایل کمی پشیمان هم شدم چون فکر می‌کردم این سرمایه‌گذاری خیلی زود بازخواهد گشت. اما در بلندمدت، مخصوصاً وقتی نیازهای خاصی مثل اتصال به سیستم‌های مدیریت داخلی پیدا شد، ارزشش را فهمیدم.
توسعه و آینده‌پذیری
در وردپرس هر وقت نیاز داشتم قابلیت جدیدی به سایت اضافه کنم، احتمالاً یک افزونه برای آن وجود داشت. این خیلی کار را راحت می‌کرد، اما بعضی وقت‌ها افزونه‌ها با هم تداخل پیدا می‌کردند و مشکلات عجیب‌وغریبی ایجاد می‌شد.
در سایت اختصاصی، توسعه زمان بیشتری می‌برد اما دقیقاً همان چیزی می‌شد که می‌خواستم. هیچ وقت لازم نبود نگران سازگاری پلاگین‌ها باشم. با این حال، برای هر تغییر باید منتظر تیم فنی می‌ماندم و این گاهی آزاردهنده بود.
مثال‌هایی از مسیر شخصی من
اگر بخواهم یک مثال ملموس بزنم: فروشگاه اینترنتی کوچکم را با وردپرس و ووکامرس راه‌اندازی کردم. سریع بالا آمد، فروش شروع شد و همه‌چیز خوب بود. اما وقتی بعدها وارد همکاری با یک شرکت بزرگ‌تر شدم و قرار شد سایتی داشته باشیم که به سیستم‌های ERP آن‌ها وصل شود، وردپرس دیگر جوابگو نبود. در این نقطه بود که سایت اختصاصی به کمکم آمد و به من امکان داد همه چیز دقیقاً طبق نیازهای پیچیده‌ی پروژه پیش برود.
کدام انتخاب برای چه کسی؟
الان که چند سال از این تجربه‌ها گذشته، به این نتیجه رسیده‌ام که هیچ‌کدام بر دیگری برتری مطلق ندارند. اگر کسب‌وکار کوچکی دارید یا تازه شروع کرده‌اید، وردپرس بهترین دوست شماست. سریع، ارزان و کارآمد. اما اگر در حال مدیریت یک سازمان بزرگ با نیازهای خاص هستید، احتمالاً سایت اختصاصی انتخاب عاقلانه‌تری است. آینده نشان داده که هر دو روش جای خودشان را دارند و هیچ‌وقت یکی دیگری را کامل حذف نخواهد کرد.
جمع‌بندی شخصی من
برای من وردپرس مثل یک راه ساده و کم‌هزینه برای شروع بود. کمکم کرد بدون دغدغه جدی وارد فضای آنلاین شوم. اما طراحی اختصاصی بیشتر شبیه یک سرمایه‌گذاری بلندمدت بود که وقتی رشد کردم و نیازهایم پیچیده‌تر شد، توانست پشتوانه‌ای محکم برایم باشد.
اگر بخواهم توصیه‌ای به شما بکنم، این است که قبل از انتخاب، دقیقاً مشخص کنید چه می‌خواهید، چه بودجه‌ای دارید و تا کجا می‌خواهید پیش بروید. چون انتخاب درست در این نقطه، می‌تواند مسیر آنلاین شدن کسب‌وکارتان را سال‌ها جلو بیندازد یا عقب بیندازد.
