از دور ششم مذاکرات ایران و آمریکا چه میدانیم؟

دور ششم مذاکرات هستهای و حواشی مربوط به پرونده هستهای ایران، به خصوص مسأله غنیسازی این روزها همچنان در رأس اخبار رسانههای ایران و جهان قرار دارد.
به گزارش بلاگ جعبه، در حالی مردم، تحلیلگران و رسانهها اخبار مرتبط با پرنده هستهای ایران را دنبال میکنند که زمان و مکان برگزاری دور جدید مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. در ذیل نگاهی خواهیم انداخت به آخرین تحولات مربوط به مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا:
در راستای موضع اختلافی میان ایران و کشورهای غربی بر سر مسأله غنیسازی، باز هم اظهارات دونالد ترامپ در این خصوص جنجالی شد. دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا عصر جمعه به وقت محل در هواپیمای ایر فورس وان (هوایپمای ریاست جمهوری آمریکا) در مسیر نیوجرسی در جمع خبرنگاران، بار دیگر با تکرار ادعاها و تهدیدات خود مدعی شد: «آنها غنیسازی نخواهند کرد. اگر این کار را انجام دهند، مجبور خواهیم شد راه دیگر را در پیش بگیریم و من واقعا نمیخواهم از آن روش استفاده کنم، اما چارهای نخواهیم داشت. هیچگونه غنیسازیای وجود نخواهد داشت.»
درخواست نمایندگان آمریکایی برای برچیدن غنیسازی اورانیوم
از سوی دیگر، نمایندگانی از هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه در مجلس نمایندگان آمریکا روز جمعه در نامهای خطاب به «مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا و «استیون ویتکاف» فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه عنوان کردند که هرگونه توافق هستهای با ایران باید بهطور دائمی ظرفیت غنیسازی اورانیوم این کشور را از بین ببرد.
این نامه خاطرنشان میکند که اصرار بر برچیدن کامل توان غنیسازی ایران تنها موضع جمهوریخواهان نیست و «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا نمیتواند روی حمایت کامل دموکراتها از توافقی که این شرط را برآورده نکند، حساب کند.
امیدواری وزیر دفاع آمریکا برای توقف غنیسازی در ایران
در همین حال و در چارچوب اظهارات مقامات آمریکایی علیه غنیسازی در ایران، وزیر دفاع آمریکا نیز در سخنانی ابراز امیدواری کرد که ایران غنیسازی را متوقف کند.
پیت هگست، وزیر خارجه آمریکا با تکرار حمایتهای کورکورانه آمریکا از رژیم اسرائیل ادعا کرد: «ما تهدیداتی که ایران برای اسرائیل ایجاد کرده را درک میکنیم و از تلاشهای اسرائیل برای کاهش این تهدید حمایت کرده و آن را از نزدیک رصد میکنیم.»
وزیر دفاع آمریکا در بخش دیگری از اظهاراتش به مذاکرات هستهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا پرداخت و گفت: «وظیفه من این است که اطمینان حاصل کنم اگر به توافقی با ایران نرسیدیم، آماده باشیم.»
او همچنین گفت: «ما امیدواریم ایران غنیسازی اورانیوم را متوقف کند و توانمندیهای هستهای خود را برچیند، اما برای هر چیزی آمادهایم.»
موضع ایران در قبال غنیسازی ۶۰ درصدی
ایران در یادداشت توضیحی در مورد گزارش مدیرکل به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با عنوان «موافقتنامه پادمانی NPT با جمهوری اسلامی ایران»، به موضوع غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصدی پرداخت.
جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصدی طبق انپیتی ممنوع نیست و غنیسازی و ذخایر ۶۰ درصدی ایران کاملاً تحت نظارت و راستیآزمایی آژانس است.
در خلاصه این یادداشت آمده است: در خصوص گزارش مدیر کل (GOV/۲۰۲۵/۲۵)، عدم وجود هرگونه مدرکی دال بر انحراف به سمت اهداف نظامی، مجدداً ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران را تأیید میکند. هیچ مدرک معتبری وجود ندارد که ثابت کند موضوعات باقیمانده، خطر اشاعهای به همراه داشته است. همانطوری که در این گزارش بیان شده است، «ایران در مورد موضوعات مربوط به اجرای معمول پادمان به همکاری با آژانس ادامه میدهد و آژانس تلاش گستردهای برای راستیآزمایی در ایران متناسب با چرخه سوخت هستهای و فعالیتهای ایران انجام میدهد».
مدیرکل آژانس اتمی: ایران سلاح هستهای در اختیار ندارد
در همین حال، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس انرژی اتمی در سخنانی به مذاکرات هستهای جاری میان ایران و آمریکا واکنش نشان داد و گفت: «مواردی دیدهام که باید کشورها را قانع کرد که مایل به مذاکره شوند. اما در اینجا چنین نیست و گفتوگوها بسیار جدی است.»
وی افزود: «استیو ویتکاف فردی بسیار جدی است. من این نظر را که او چنین نیست، قبول ندارم. من نمیتوانم ترجیحات سیاسیام را بیان کنم، چون با دموکراتها و جمهوریخواهان کار میکنم، اما آنچه میتوانم بگویم این است که (ترامپ) مذاکراتی را فعال کرده که پیشتر وجود نداشت و این از نظر عینی قابل تقدیر است.»
مدیرکل آژانس در بخش دیگری از این گفتوگو اذعان کرد که ایران سلاح هستهای در اختیار ندارد.
لغو دستور توقف فعالیتهای جدید تحریمی علیه ایران
یک رسانه آمریکایی گزارش داد دولت ترامپ بیسروصدا توقف اعمال تحریمهای جدید علیه ایران را لغو کرده و با اعمال تحریمهایی تازه، فشار بر ایران را از سر گرفته است. این در حالی است که همین رسانه چند روز پیش از توقف فعالیتهای تحریمی علیه ایران خبر داده بود.
وال استریت ژورنال در مطلب جدیدی تحت عنوان «توقف تحریمها علیه ایران بیسروصدا از بین رفت»، گزارش داد: «فشار بازگشته، اما باید افزایش یابد تا تهران را وادار کند به توافق هستهای ارزشمندی تن دهد.»
در این مطلب آمده است: «تأثیر اندکی شفافسازی، گاهی شگفتانگیز است. دوشنبه گزارش دادیم که کارولین لیویت، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، با همکاری شورای امنیت ملی جدید، به وزارت خزانهداری و وزارت خارجه دستور داده بود که اجرای تحریمهای جدید علیه ایران را متوقف کنند. این خبر به مذاق رئیسجمهور ترامپ خوش نیامد و تا سهشنبه شنیدیم که این توقف لغو شده است.»
این گزارش وال استریت ژورنال در حالی منتشر شده است که وزارت خزانهداری ایالات متحده روز جمعه اعلام کرد این کشور دور جدیدی از تحریمهای مرتبط با ایران را با هدف قرار دادن ۱۰ شخص و ۲۷ نهاد صادر کرده است.
عراقچی: زمان دقیق دور بعدی مذاکرات هستهای مشخص نشده است
اما از سوی دیگر، سید عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان که به تازگی به مصر سفر کرده، در مصاحبه با یک رسانه مصری اعلام کرد که هنوز زمان دقیق دور بعدی مذاکرات هستهای مشخص نشده است.
عراقچی در بخشی از مصاحبه خود با «شبکه النیل للأخبار» در خصوص ادعاهای رژیم صهیونیستی درباره برنامه هستهای ایران گفت: «ما کاملاً آگاهیم که رژیم صهیونیستی دهها کلاهک هستهای در اختیار دارد، اما با این حال، ایران را متهم میکند که به دنبال دستیابی به سلاح هستهای است. اما موضع ما کاملاً روشن و شفاف است؛ برنامه هستهای ما، برنامهای صلحآمیز است و هیچ تهدیدی علیه هیچ طرف یا کشوری به شمار نمیآید.»
عراقچی همچنین گفت: «در حال حاضر زمان دقیق دور بعدی مذاکرات هستهای میان ایران و ایالات متحده آمریکا مشخص نشده است. سلطنت عمان همچنان بهعنوان کشور میانجی، نقش فعالی در تنظیم و تسهیل این مذاکرات ایفا میکند. اخیراً پیشنهادی از سوی ایالات متحده آمریکا به ما ارائه شده که طی روزهای آینده، ما پاسخ مقتضی خود را به آن ارائه خواهیم داد. این پاسخ بر اساس اصول بنیادین جمهوری اسلامی ایران و در راستای منافع ملت ایران تنظیم خواهد شد. پس از آن، وزیر امور خارجه عمان زمان و مکان دور بعدی مذاکرات را تعیین خواهد کرد.»
واشنگتن: بهزودی با ایرانیها دیدار خواهیم کرد
«تامی پیگوت» معاون سخنگوی اصلی وزارت امور خارجه آمریکا شامگاه پنجشنبه در نشست خبری خود به مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا پرداخت.
وی در پاسخ به سوالی درباره مخالفت صریح مقامات ایران با هرگونه درخواست برای توقف غنیسازی اورانیوم در ایران گفت: «فرستاده ویژه ویتکاف پیشنهادی به ایرانیان ارائه کرده که بهتر است آنها آن را بپذیرند. ایران نباید به سلاح هستهای دست پیدا کند. جز این موضوع، به نفع امنیت ملی آمریکا نیست که درباره مذاکرات صحبت کنیم.»
پیگوت همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره زمان و مکان دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا تصریح کرد: «بهزودی با ایرانیها دیدار خواهیم کرد.»
منبع: فرارو